Η ενυδάτωση είναι ζωτικής σημασίας για τη σωστή λειτουργία του ανθρώπινου οργανισμού. Το νερό επηρεάζει τη θερμορύθμιση, την κυκλοφορία του αίματος, την μεταφορά θρεπτικών συστατικών και την αποβολή τοξινών. Ωστόσο, ένα λιγότερο γνωστό γεγονός είναι ότι η κατάσταση ενυδάτωσης μπορεί να επηρεάσει τα αποτελέσματα της λιπομέτρησης, ειδικά όταν αυτή γίνεται με ζυγομετρητές που χρησιμοποιούν τη μέθοδο της βιοηλεκτρικής αγωγιμότητας (BIA – Bioelectrical Impedance Analysis).
Ο ρόλος της ενυδάτωσης στον ανθρώπινο οργανισμό
Το σώμα αποτελείται κατά περίπου 50-70% από νερό, ανάλογα με το φύλο, την ηλικία και την μυϊκή μάζα. Η ενυδάτωση επηρεάζει:
• Τον μεταβολισμό: Το νερό είναι απαραίτητο για την καύση του λίπους και τη διατήρηση της ενεργειακής ισορροπίας.
• Τη λειτουργία των μυών: Οι αφυδατωμένοι μύες είναι λιγότερο αποδοτικοί και πιο επιρρεπείς σε κράμπες ,κόπωση και τραυματισμούς.
• Την ηλεκτρική αγωγιμότητα του σώματος: Το νερό είναι ο κύριος αγωγός ηλεκτρικών σημάτων στο σώμα, κάτι που έχει άμεση σχέση με τη μέθοδο της λιπομέτρησης μέσω βιοηλεκτρικής αγωγιμότητας.
Πώς λειτουργεί η λιπομέτρηση με βιοηλεκτρική αγωγιμότητα (BIA)
Οι ζυγομετρητές που χρησιμοποιούν BIA στέλνουν χαμηλής έντασης ηλεκτρικά ρεύματα στο σώμα και μετρούν την αντίσταση (ή αγωγιμότητα) που παρουσιάζει ο οργανισμός. Το λίπος δεν περιέχει πολύ νερό, ενώ οι μύες και το αίμα έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε νερό και άλατα, καθιστώντας τους καλύτερους αγωγούς του ηλεκτρικού ρεύματος.
Η μέθοδος υπολογίζει το ποσοστό λίπους, μυϊκής μάζας και νερού με βάση την αγωγιμότητα του σώματος. Ωστόσο, επειδή η αγωγιμότητα επηρεάζεται από την ενυδάτωση, τυχόν μεταβολές στα επίπεδα υγρών μπορούν να οδηγήσουν σε σημαντικά λανθασμένα αποτελέσματα.
Πώς η ενυδάτωση επηρεάζει τη λιπομέτρηση
1. Αφυδάτωση και ψευδώς υψηλό ποσοστό λίπους
Όταν το σώμα είναι αφυδατωμένο, η αντίσταση του στην ηλεκτρική ροή αυξάνεται. Αυτό κάνει το BIA να εκτιμήσει ότι το σώμα έχει περισσότερο λίπος από την πραγματικότητα, καθώς το λίπος έχει χαμηλή αγωγιμότητα.
Αιτίες αφυδάτωσης:
• Κατανάλωση αλκοόλ ή καφεΐνης πριν τη μέτρηση
• Μειωμένη πρόσληψη νερού
• Έντονη εφίδρωση χωρίς σωστή αναπλήρωση υγρών
• Δίαιτες χαμηλές σε υδατάνθρακες, που μειώνουν τα αποθέματα γλυκογόνου και άρα το νερό στο σώμα
2. Υπερενυδάτωση και ψευδώς χαμηλό ποσοστό λίπους
Αν το σώμα έχει περισσότερο νερό από το φυσιολογικό, το ηλεκτρικό ρεύμα περνά πιο εύκολα, με αποτέλεσμα ο ζυγομετρητής να καταγράφει λιγότερο λίπος από την πραγματικότητα.
Αυτό μπορεί να συμβεί αν:
• Καταναλωθεί μεγάλη ποσότητα νερού πριν τη μέτρηση
• Υπάρχει κατακράτηση υγρών λόγω αυξημένης πρόσληψης νατρίου (αλάτι)
• Έχουν καταναλωθεί υδατάνθρακες, που δεσμεύουν νερό στους μυς
Πώς να διασφαλίσεις ακριβή αποτελέσματα στη λιπομέτρηση
Για να λάβεις μια όσο το δυνατόν πιο ακριβής μέτρηση, είναι σημαντικό να τηρούνται ορισμένες προϋποθέσεις:
1. Μέτρηση την ίδια ώρα της ημέρας – Ιδανικά το πρωί, πριν το φαγητό και την κατανάλωση υγρών.
2. Αποφυγή πρόσληψης υγρών ή αλκοόλ τουλάχιστον 4-6 ώρες πριν.
3. Αποφυγή έντονης άσκησης πριν τη λιπομέτρηση, καθώς η εφίδρωση μπορεί να προκαλέσει αφυδάτωση.
4. Κανονική πρόσληψη νερού την προηγούμενη ημέρα – Ούτε λίγο, ούτε υπερβολικό.
5. Αποφυγή λιπομέτρησης κατά τη διάρκεια κατακράτησης υγρών, όπως πριν ή κατά τη διάρκεια της έμμηνου ρύσης στις γυναίκες.
Συμπέρασμα
Η ενυδάτωση επηρεάζει όχι μόνο την υγεία μας, αλλά και την ακρίβεια των λιπομετρήσεων με βιοηλεκτρική αγωγιμότητα. Η αφυδάτωση μπορεί να οδηγήσει σε υπερεκτίμηση του λίπους, ενώ η υπερενυδάτωση μπορεί να μειώσει τεχνητά το ποσοστό του. Για να έχεις ακριβή αποτελέσματα, είναι σημαντικό να διατηρείς μια σταθερή κατάσταση ενυδάτωσης και να ακολουθείς τις σωστές προϋποθέσεις πριν από κάθε μέτρηση.
Η κατανόηση αυτών των παραγόντων μπορεί να σε βοηθήσει να ερμηνεύεις σωστά τις μετρήσεις του σώματός σου και να λαμβάνεις πιο αξιόπιστες αποφάσεις σχετικά με τη φυσική σου κατάσταση.